Propolis, czyli kit pszczeli jako naturalny lek

Propolis, znany również jako kit pszczeli, to jedna z najcenniejszych substancji naturalnych, posiadająca szereg właściwości leczniczych. Kit pszczeli działa bakteriobójczo, zwalcza wirusy, grzyby oraz pierwotniaki. Jak powstaje propolis? Czym właściwie jest ten pszczeli produkt i jak wpływa na nasze zdrowie? 

Propolis, obok miodu i pyłku pszczelego, to niezwykle popularny produkt pochodzenia roślinnego, mający szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej oraz kosmetologii. Można go stosować w postaci nalewki propolisowej, kropli lub maści. Posiada silne właściwości bakteriobójcze, antywirusowe oraz grzybobójcze, przyspiesza gojenie ran, jak również pozytywnie wpływa na nasz układ krwionośny. Może być stosowany jako naturalne wsparcie w walce z miażdżycą, trądzikiem, zakażeniami skóry oraz infekcjami układu oddechowego. Wyjaśnimy, czym jest propolis oraz w jaki sposób powstaje.

Czym jest propolis?

Propolis to lepka żywiczna substancja wytwarzana przez pszczoły, stosowana przez nie do uszczelniania i naprawy uli oraz ochrony przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi. Jako naturalny środek działający przeciw drobnoustrojom, ten naturalny klej chroni pszczoły przed chorobami wywoływanymi przez mikroorganizmy oraz wirusy, jak również zapobiega przedostaniu się do ula pleśni i jej dalszemu rozrostowi. W jaki sposób owady pozyskują ten drogocenny produkt? 

Jak powstaje kit pszczeli?

Pszczoły pozyskują składniki na propolis dzięki zbieraniu lepkiej substancji żywicznej z pąków roślin kwiatowych, kory drzew oraz liści roślin zielnych różnych gatunków. Następnie wewnątrz ula mieszają ją ze “śliną” (enzymami wytwarzanymi w gruczołach żuwaczkowych i gardzielowych), pyłkiem kwiatowym oraz woskiem. Taką mieszankę pszczoły rozprowadzają wokół wejścia do ula oraz przy jego ścianach, tworząc naturalną barierę przed szkodnikami, wilgocią i zimnem.   

Z czego składa się propolis?

Aż połowa masy propolisu to silnie działające metabolity pozyskane przez pszczoły bezpośrednio z roślin. Dzięki temu kit pszczeli zawiera najwyższe stężenie bioaktywnych składników roślinnych wśród wszystkich produktów wytwarzanych przez te pożyteczne owady. W skład propolisu wchodzą m.in. takie związki, jak:

• węglowodany,
• aminokwasy,
• witaminy (A, E, D, B1, B2, B5, B6),
• sterole,
• aldehydy,
• oleje eteryczne,
• pierwiastki śladowe,
• flawonoidy. 

Zbawienne właściwości propolisu

Właściwości zdrowotne propolisu są doceniane przede wszystkim ze względu na jego działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Propolis jest jednym z produktów najczęściej wykorzystywanych w apiterapii, czyli naturalnym leczeniu przy użyciu produktów pochodzących od pszczół. Badania prowadzone przez naukowców pokazują, że propolis zawiera unikatowe składniki roślinne, dzięki czemu stanowi naturalny lek wpływający na znaczne zwiększenie efektywności żywienia w przypadku licznych problemów zdrowotnych. Dodatkowo, publikacje naukowe podkreślają, że propolis może mieć korzystny wpływ na zdrowie, wspomagając walkę z infekcjami oraz wspierając ogólną kondycję organizmu. Te właściwości zdrowotne propolisu czynią go popularnym składnikiem wielu naturalnych suplementów diety i produktów leczniczych*.  

Propolis na zwiększenie odporności

Dzięki właściwościom bakteriobójczym, antywirusowym i przeciwgrzybiczym, propolis znacznie wpływa na podniesienie naturalnej odporności organizmu. Zmniejsza częstotliwość i łagodzi przebieg przeziębień oraz grypy, wpływa też na mniejszą uciążliwość infekcji i podatność na choroby w okresie zmniejszonej odporności.

Propolis a działanie przeciwzapalne

Propolis jest naturalnym antybiotykiem oraz środkiem zwalczającym wirusy. Wykazuje działanie lecznicze szczególnie w przypadku infekcji dróg oddechowych, zapalenia gardła i migdałków, jak również infekcji skórnych. Tworzy naturalną barierę dla bakterii, wirusów, grzybów, a nawet drobnoustrojów pasożytujących m.in. w ludzkim jelicie.

Propolis na gojenie ran

Dzięki właściwościom antyseptycznym propolis przyspiesza gojenie ran. Jest szczególnie pomocny w przypadku najtrudniejszych do wyleczenia urazów skóry, czyli oparzeń, odmrożeń i odleżyn. Pomaga przy leczeniu uciążliwych i niegojących się aft. Nie tylko tworzy barierę chroniącą przed drobnoustrojami, ale również wspomaga procesy regeneracyjne skóry.

Propolis a układ krwionośny

Jak pokazują badania Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu, propolis wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe. Wpływa na rozszerzenie światła naczyń krwionośnych – ułatwia krążenie krwi i zmniejsza ciśnienie tętnicze. Kit pszczeli działa przeciwzakrzepowo, jak również zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego.

Propolis a działanie przeciwtrądzikowe

Antybakteryjne i regeneracyjne właściwości propolisu znajdują szerokie zastosowanie w leczeniu trądziku. Kit pszczeli odkaża skórę, zmniejsza prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się bakterii na zdrowe obszary tkanek, ale również przyspiesza gojenie ran po wypryskach. Propolis wykazuje również działanie zmniejszające bolesność powierzchownych ranek i zmniejszenie widoczności blizn potrądzikowych. Najlepsze efekty możecie osiągnąć stosując przeciwtrądzikową maść propolisową:

Przepis na maść propolisową:

Olej kokosowy lub wazelinę kosmetyczną połącz w miseczce z granulatem z propolisu. W zależności od przeznaczenia, stężenie kitu pszczelego powinno mieścić się w granicach 5 – 50%. Mieszankę w naczyniu wstaw do garnka z gorącą wodą, aby składniki rozpuściły się i połączyły w gładką masę. Na koniec przeciśnij kosmetyk przez gazę lub drobne sitko. Maść będzie gotowa do użytku od razu po ostygnięciu.

Propolis na wątrobę

Propolis to naturalny lek zmniejszający stłuszczenie wątroby. Wykazuje działanie hepatoprotekcyjne, co oznacza, że chroni komórki wątroby przed niekorzystnym oddziaływaniem szkodliwych substancji.

Propolis a działanie antyoksydacyjne

Poprzez ograniczenie namnażania się szkodliwych wolnych rodników w organizmie, propolis wykazuje działanie antyoksydacyjne. Dzięki temu spowalnia procesy starzenia się skóry i utraty przez nią kolagenu, który wpływa na jej elastyczność i możliwości regeneracyjne.

Propolis – jak stosować?

Kit pszczeli był stosowany już w starożytności, jako materiał opatrunkowy. Obecnie zastosowanie propolisu jest znacznie szersze – właściwości prozdrowotne wykazuje zarówno stosowanie kitu pszczelego zewnętrznie (np. w postaci maści i kremów), jak i wewnętrznie (krople i nalewka propolisowa). Propolis w formie nieprzetworzonej nie nadaje się do bezpośredniego spożycia, jednak stworzenie z niego gotowego produktu jest wyjątkowo łatwe.

Propolis jako suplement diety

Kit pszczeli to całkowicie naturalny suplement diety. Najpopularniejszą drogą podania, która jednocześnie zapewnia maksymalne wykorzystanie jego potencjału, jest nalewka propolisowa. Można zakupić ją u pszczelarza lub zrobić samodzielnie. Stosuje się ją w formie regularnie przyjmowanych kropli. Nalewka propolisowa domowej roboty zachowuje swoje właściwości aż przez rok. Kit pszczeli można stosować również w formie naparu lub tabletek do ssania.

Kosmetyki propolisowe

Jako skuteczny naturalny lek, kit pszczeli stanowi popularny składnik maści i kremów z propolisem. Kosmetyki takie są ogólnodostępne w drogeriach i aptekach. Kremy i maści propolisowe są stosowane nie tylko do walki z wypryskami, ale także jako kosmetyki odmładzające i łagodzące w przypadku podrażnień oraz oparzeń słonecznych. Propolis występuje również w kosmetykach przeznaczonych dla cery suchej, mieszanej oraz tłustej. Maść propolisową stosuje się nawet w celu leczenia odparzeń, odleżyn i odmrożeń.

Propolis to naturalny lek, który w 100% pochodzi z natury. Jest produktem w pełni wegańskim. Kit pszczeli to idealny przedstawiciel nurtu “leczenie bez leków”. Podnosi odporność, poprawia funkcjonowanie układu krwionośnego i wspomaga procesy regeneracyjne skóry. Już niewielka ilość wystarczy, aby zauważyć pozytywny wpływ na cały nasz organizm.

*Artykuł powstał w oparciu o publikacje naukowe:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17580109/ [dostęp z dnia 10.05.2024]